Narody,
które tracą pamięć,
tracą życie
Tukidydes
Były w historii Polski, a więc i Krakowa dni mroczne, kiedy walka o przetrwanie wydawała się nie mieć końca, a jednak nadzieja na kres udręki była silniejsza niż ból i strach, bo jak pisał Sylweriusz Chmurkowski w Dwóch obliczach wojny : Wojna dokonywa cudów! Niszczy i zabija, ale jest również siłą twórczą , bo daje moc i hart ducha.
Były to dni bohaterów, których nazwiska dobrze znamy, wyryte na kamiennych tablicach, zapisane na kartach książek i wymawiane z szacunkiem. Ale także owych bezimiennych śmiałków, którzy za codzienną, uporczywą walkę przeciwko barbarzyńskiej władzy, za obronę godności, prawdy i ojczyzny, albo choćby przyzwoitej egzystencji, płacili zdrowiem, życiem i traumą swoich bliskich.
Chcemy, żeby pamięć o nich przetrwała.
Dlatego stworzyliśmy projekt Ocalić od zapomnienia. Filmowy zapis wspomnień Krakowian o doświadczeniach lat 1939–1956 – czyli z czasów okupacji i stalinowskiego terroru.
To nasza misja, a ich powinność – nieść świadectwo tych trudnych czasów, kiedy znaki moralne były odwrócone.
ODDAJEMY GŁOS ŚWIADKOM
Znajdziecie tu zamknięte w krótkich, filmowych formach bezcenne opowieści świadków tamtych wydarzeń, historie, z których każda mogłaby się zaczynać od słów: ja byłem, ja widziałam, ja doświadczyłem, ja przeżyłam.
Nic nie zastąpi pamięci, wspomnień, dobrych i złych, przechowywanych głęboko w duszach, tych, którzy przetrwali.
Czas działa na naszą niekorzyść, a więc śpieszmy się słuchać ludzi…
BY POZNAĆ NIEZNANE HISTORIE
Popatrzcie i posłuchajcie więc, co mówią o swoich doświadczeniach kobiety i mężczyźni, mieszkańcy Krakowa, partyzanci,
Bohaterom naszych filmów udało się przeżyć wojnę, a potem stalinowskie represje, które w przypadku Stanisława Ptaka i Henryka Müncha zakończyły się dziesięcioletnią odsiadką w więzieniach PRL-u. Józef Ostafin – wspominany dziś przez swoją córkę – nie doczekał naszych czasów. Dostał wyrok śmierci, który wykonano w 1947 roku w Krakowie.
Czy my w podobnej sytuacji mielibyśmy tyle samo odwagi?
Warto się nad tym zastanowić i rozmawiać nie tylko na forum publicznym, ale także we własnej rodzinie.
ARCHIWUM
Wiele godzin zarejestrowanych przez nas rozmów wzbogaciliśmy i uzupełniliśmy materiałami archiwalnymi znalezionymi podczas licznych kwerend w archiwach państwowych.
Powstało archiwum cyfrowe, na które składają się m.in. 50-cio minutowy film dostępny on-line na podstronie MHK, a także nagrania materiałów źródłowych z rozmów ze świadkami, które można znaleźć w bibliotece Oddziału MHK w Fabryce Emalia Oskara Schindlera przy ulicy Lipowej 4 w Krakowie. Nagrania te zostały zrealizowane w ramach programu historii mówionej, dofinansowanego przez Muzeum Historii Polski w Warszawie w ramach programu Patriotyzm Jutra.
Poszczególne wywiady z kolei uzupełnią na trwałe, cieszącą się dużą popularnością, wystawę stałą: Kraków – czas okupacji 1939-1945.
DZIĘKUJEMY
Dziękujemy naszym bohaterom, za to, że chcieli podzielić się z nami swoimi wspomnieniami.
